Występowanie: Meksyk, Honduras, Gwatemala.
Wielkość: Spora jak na rybkę jajożyworodną stadna ryba, samiec 7 cm (bez miecza), a samica do 10 cm. Uwaga w małych akwariach albo przy dużym zagęszczeniu ryb, karleje.
Dymorfizm płciowy: Samce mają charakterystyczny miecz na płetwie ogonowej, gonopodium, są mniejsze i smuklejsze od samic.
Zachowanie: Spokojna, stadna, zajmująca powierzchnię i środek akwarium rybka. Uwielbia polować na larwy komarów i inne mniejsze żyjątka (również narybek). Nie wolno trzymać w jednym akwarium 2 samców, silniejszy zamęczy słabszego, ale można trzymać i np. 4, wtedy, co prawda przeganiają się wzajemnie, ale nie dzieje się im nic złego.
Kolega (ten od kirysków), trzymał kiedyś w akwarium kilka dorastających gurami dwuplamistych i wpuścił tam mieczyki, w zimie nie podawał ani pokarmu żywego, ani mrożonego. Po jakimś czasie jego mieczyki napadły na gurami i je pozabijały. Nigdy później nie zaobserwowaliśmy takiego zachowania się mieczyków, ale nigdy również nie dopuszczaliśmy, by mieczyki nie miały, co jakiś czas "żywca" lub mrożonego.
Samice mieczyka podobnie jak zresztą u innych żyworodnych mogą po jakimś
czasie zmienić płeć i stać się samcami. Ze zjawiskiem odwrotnym jeszcze
się nie spotkałem.
Poprzez krzyżowanie ze zmienniakami uzyskano wiele barwnych odmian,
czerwoną, czarną, berlińską, wagtail, itp. oraz formę weloniastą Simpson.
Samce tej odmiany są bezpłodne ze względu na budowę gonopodium.
Wychów młodych: Samica po 4-5 tygodniowej ciąży rodzi spore, bo ok. 5mm młode, które od razu samodzielnie pływają i pobierają każdy rodzaj pokarmu mieszczący się w ich pyszczkach. Karmienie można zacząć już od drobnej rozwielitki i oczlika. Z jednego miotu można podobno uzyskać nawet 250 młodych. Młode chętnie przebywają przy powierzchni wody.
Woda: twardość wody nie odgrywa praktycznie żadnej roli, aczkolwiek lepiej czują się w wodzie twardej. Czują się najlepiej w wodzie o temperaturze od 20 do 28oC.
Akwarium: Miejscami gęsto porośnięte roślinami, ale z miejscem do pływania, lubi gdy są kryjówki wśród roślin.
Pokarm: Dowolny
pokarm żywy i preparowany, dla prawidłowego rozwoju i dobrego samopoczucia
konieczny jest dodatek pokarmu roślinnego.